Bond, Treasury Bond - အပိုင္း(၁)

မွတ္မိလြယ္ေအာင္ James Bondလုိ ေရးထားတာပါ :) ကြ်န္ေတာ္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္အထိက Stock Tradingလုပ္တဲ့အခါမွာ Stock marketတစ္ခုထဲကိုပဲ Focusထားၿပီး လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ့နားလည္လာတာက Marketေတြ တစ္ခုနဲ့တစ္ခု ဆက္စပ္မွုဟာ ကိုယ္ထင္ထားတာထက္ ပိုၿပီးCloseျဖစ္တယ္လို့ သိလာရတယ္။ Marketေတြလို့ ဆိုရာမွာ Stock, Forex, Commoditiesနဲ့ Bond marketေတြပါ။ Marketအားလံုးရဲ့ General Trendေတြကိုပါ ထည့္ၿပီးAnalysisလုပ္တဲ့အခါမွာ Tradeေတြဟာ ပိုၿပီးProfitableျဖစ္လာတာကို ေတြ့ရပါတယ္။ ဒီPostမွာ Bond marketကို ဘယ္လိုအသံုးျပဳရမလည္းဆိုတာ ေျပာျပပါမယ္။ Bond အေၾကာင္းကိုေျပာမယ္ဆိုရင္ တေနကုန္ထိုင္ေျပာလို့ရတယ္။ ဒီေတာ့ စာဖတ္သူေတြအတြက္ အရွင္းဆံုးနဲ့ အလြယ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ လိုတိုရွင္းပဲ ဒီPostမွာ ေရးထားပါတယ္။

When Governments are short of money

Bondေတြမွာ အဓိကအားျဖင့္ Government Bondေတြနဲ့ Corporate Bondေတြဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ Corporate Bondကို ခဏထားၿပီး Government Bond marketအေၾကာင္းကိုပဲေျပာသြားပါမယ္။ Govt Bondကပဲ တျခားMarketေတြကို ပိုၿပီးInfluenceလုပ္ႏိုင္လို့ပါ။ Govtေတြမွာ ပိုက္ဆံရစရာ အဓိကနည္းလမ္းသံုးမ်ိဳးပဲ ရွိတယ္။

1. Taxes (you should know very well)
2. Bonds
3. Other income (such as Tolls, etc)

Bondဆိုတာ အစိုးရက ကြ်န္ေတာ္တို့လို hardworking citizensေတြ၊ တိုင္းျပည္ရဲ့ resourcesေတြကို အေပါင္ထားၿပီး တျခားတိုင္းျပည္ေတြနဲ့ Private/Institutional investorsေတြဆီကေန ပိုက္ဆံေခ်းတာပါပဲ။ Bond Marketကို Fixed income marketလုိ့လည္း ေျပာၾကပါတယ္။ ဘာလို့လည္းဆိုေတာ့ အစိုးရက သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္အတြင္းမွာ every six months or so, Fixed Interestမွန္မွန္ေပးလို့ပါပဲ။ အဲဒီ့ Interestsဟာ Bondရဲ့သက္တမ္းအတြက္ Issueလုပ္တုန္းက တခါတည္းFixedလုပ္ၿပီးသားပါ။

Most Important Concept of Bond - Yield (%)

Bondအေၾကာင္းေျပာရင္ မသိမျဖစ္သိရမွာက Yieldဆိုတာပါပဲ။ အစိုးရဟာ Bondေတြကို စေရာင္းတာက very few Primary Dealersေတြကိုပဲ ေရာင္းတာပါ။ Bondေတြကို ေရာင္းတဲ့အခါမွာ ေလလံစနစ္နဲ့ ေရာင္းပါတယ္။ သူတိုကေနမွ ကြ်န္ေတာ္တို့လို အျပင္ကသူေတြ ျပန္ဝယ္ေရာင္းလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Bondကို Tradeလုပ္တဲ့အခါမွာ တိုင္းျပည္အေျခအေနေတြေပၚ မူတည္ၿပီး Bond priceဟာ က်ခ်င္က်မယ္၊ တက္ခ်င္တက္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့သလို အစိုးရဆီက Regularlyရမယ့္ Interest amountက Fixedလုပ္ၿပီးသားပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္တကယ္ရင္းႏွီးရတဲ့အေပၚမွာ ရတဲ့Interestကို Bond Yieldလုိ့ ေခၚပါတယ္။ Bond Priceနဲ့ Bond Yieldဟာ Inverselyအခ်ိဳးက်ပါတယ္။ Bondေစ်းတက္ရင္ Yieldက်မယ္၊ Bondေစ်းက်ရင္ Yieldတက္ပါမယ္။ Bondအေၾကာင္းနားလည္ခ်င္ရင္ ဒီFormulကို မသိလို့ကို မရဘူး။

Par, Premium, Discount

ဥပမာ Bond price ၁၀၀၀အတြက္ အစိုးရဆီက တစ္ႏွစ္ကို Fixed interest ၁၀၀ရမယ္ဆိုပါေတာ့။ Fixed Interestဟာ ၁၀%ေပါ့။ ကိုယ္က Secondary market/Retail marketထဲမွာ အဲဒီ့ 10%ရဖို့အတြက္ Bond priceကို ၁၀၀၀ပဲေပးရတယ္ဆိုရင္ Parျဖစ္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ Yieldနဲ့ အစိုးရဆီက ရမယ့္ Fixed interestဟာ အတူတူပဲေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္က အစက ၁၀၀၀တန္တဲ့ Bondကို ၈၀၀နဲ့ရရင္ ၁၀၀/၈၀၀ = ၁၂.၅% Yieldျဖစ္ပါမယ္။ ကိုယ္က ၁၂၀၀ေပးရရင္ Yieldက ၁၀၀/၁၂၀၀ = ၈.၃၃%ျဖစ္ပါမယ္။ အဓိကကေတာ့ အစိုးရဆီက ရမယ့္ပိုက္ဆံဟာ မေျပာင္းပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ဝယ္တဲ့ ပိုက္ဆံပမာဏဟာ ေျပာင္းေနပါမယ္။ တူရင္ Par, ပိုေပးရရင္ Premiumနဲ့ ေလ်ာ့ရရင္ Discountလို့ ေခၚၾကပါတယ္။

Why Bond Prices move

အစိုးရနဲ့ Central Bankေတြအေပၚမွာ မူတည္ၿပီး Bond Pricesေတြဟာ တခ်ိန္လံုးေျပာင္းေနပါတယ္။ Stock Market, Forex Marketေတြအတိုင္းပဲ သူတို့ကို Dealerေတြဟာ Tradeေနၾကပါတယ္။ အစိုးရ Major policy change ျဖစ္တဲ့ eventေတြဟာ Bond Marketကို ဂယက္ရိုက္ႏိုင္ပါတယ္ - ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးလည္းဆိုေတာ့ ဟိုတေလာက US Federal Reserveက US dollarအသစ္ရိုက္ထုတ္ၿပီး US Govtရဲ့ Bondေတြ လုိက္ဝယ္မယ္ဆိုတာနဲ့ Bondေစ်းေတြတက္ကုန္တာပါပဲ။ ဘာလို့လည္းဆိုေတာ့ Fedက Supportေပးသလိုျဖစ္ေနတာကိုး။ Australian Central Bankက Cash Rateကို Inflationေၾကာက္လို့တိုးတိုင္း Australian Dollar forex rateဟာ တက္သြားတာကို ေတြ့ရပါမယ္။ အေပၚယံၾကည့္ရင္ေတာ့ Cash Rateကို မက္လို့ Australian Dollarကို လိုက္ဝယ္ၾကတယ္လို့ ထင္မွာပဲ။ တကယ္တမ္းေတာ့ ဒါဟာIndirect affectပါ။ Australian Governmentဟာလည္း ပိုက္ဆံလိုရင္ Bondထုတ္ေရာင္းရတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေပးတဲ့ Bond Yieldဟာ Official cash rateထက္မွ မသာလို့ မရပါဘူး။ မသာမွေတာ့ သူတို့Bondကို ဘယ္သူက ဝယ္မလည္း။ ဒီေတာ့ Cash Rateတက္ရင္ Bond Yieldလိုက္တက္ရမယ္။ Bond Yieldတက္ရင္ အဲဒီ့Bondဟာ Attractiveျဖစ္လို့ လိုခ်င္ရင္ Aussie Bondကို Aussie Dollarနဲ့ ဝယ္ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ AUD rateဟာ ဝယ္လက္မ်ားလို့ တက္သြားရတာပါ။

Remember PIIGS?

၂၀၁၀တစ္ႏွစ္လံုးလိုလို PIIGS europen countriesေတြ ဘယ္ေလာက္ဒုကၡေရာက္ေနၾကလည္း Investmentအေၾကာင္း နည္းနည္းစိတ္ဝင္စားတာနဲ့ သိမွာပါ။ Greeceအစိုးရဟာ ပိုက္ဆံေတြအမ်ားႀကီးေခ်းထားၿပီး ျပန္ဆပ္ခ်င္မွ ဆပ္ႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ သတင္းသဲ့သဲ့ထြက္လာတာနဲ့ Marketထဲမွာ Greece Bondေတြ ခ်ေရာင္းၾကတာပါပဲ။ ေရာင္းလိုအားမ်ားေတာ့ Bondေစ်းေတြက်၊ Bond ေစ်းေတြက်ေတာ့ Yieldေတြ ေဆာင့္တက္ကုန္တာပါပဲ။ Marketက ဆိုလိုတာက မင္းတို့အစိုးရက သိပ္စိတ္မခ်ရဘူး၊ ဒီေတာ့ ငါ့ပိုက္ဆံလိုခ်င္ရင္ Bondေစ်းကို ခ်ေရာင္းလို့ု(Effectively Raising Bond Yields) ေတာင္းဆိုတာနဲ့ အတူတူပါပဲ။ Bond Yieldေတြ တက္ေနတိုင္း အစိုးရဟာ Bondေရာင္းတဲ့အခါမွာ ေပးရတဲ့ Fixedအတိုးခ်င္းအတူတူ စစခ်င္းရတဲ့ ပိုက္ဆံပိုနည္းသြားတယ္လို့ ေတြးႏုိင္ပါတယ္။ ႏူရာဝဲဆြဲ လဲရာသူခိုးေထာင္းဆိုတာ အဲဒါအစစ္ပဲ။

Maturity Periods

Bondေတြမွာ အစုိးရက ဘယ္ေတာ့မင္းတို့ပိုက္ဆံျပန္ရမယ္ဆိုၿပီး အာမခံထားတဲ့ Periodေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီ့Periodေတြ အတိုအရွည္ေပၚမူတည္ၿပီး အေခၚအေဝၚေတြလည္း ကြဲသြားပါတယ္။

• 4wk - 52wk Maturityေတြကိုေတာ့ Bills (Treasury Bill in USA)
• 2yr - 10yr Maturityေတြကိုေတာ့ Notes (Treasury Notes) နဲ့
• 30yr Maturityကိုေတာ့ Bonds (Treasury Bonds)ေတြလို့ ေခၚၾကပါတယ္။

Marketထဲမွာေတာ့ 10yr yieldဘယ္ေလာက္, 30yr ဘယ္ေလာက္အစရွိသျဖင့္ လြယ္လြယ္ပဲေျပာၾကပါတယ္။ 2yr, 10yrနဲ့ 30yrေတြဟာ Marketထဲမွာ Hottestအျဖစ္ဆံုး Maturityေတြပါ။

US Govt Bond = Safe Haven

US Govt Bondေတြဟာ ကမၻာေပၚမွာ Safeအျဖစ္ဆံုးလို့ မွတ္ယူထားၾကပါတယ္။ US Govtက Guaranteeေပးတဲ့ Investmentေပါ့။ တကယ္တမ္းေတာ့ US Economyနဲ့ US citizensေတြရဲ့ tax revenueေတြကို backလုပ္ၿပီး ေပးတဲ့Guaranteeပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္ Institutionေတြဟာ စိတ္ခ်ခ်င္ရင္ ပိုက္ဆံကို ဘဏ္တိုးမထားပဲ Bondဝယ္ၾကသလည္း သိသလားမသိဘူး။ ဘဏ္မွာထားတဲ့ Depositေတြဟာ အတိုင္းအတာတခုအထိပဲ Government Guaranteeရွိပါတယ္ - ဥပမာ လူတစ္ေယာက္ကို ႏွစ္သန္းအထိပဲ အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ ဘဏ္ပ်က္ၿပီး ကိုယ့္ပိုက္ဆံက ႏွစ္သန္းအထက္ဆိုရင္ ေသဖို့သာျပင္ထား။ ဒီေတာ့ Billionနဲ့ခ်ီတဲ့ Cashေတြကို Manageလုပ္တဲ့ Money Managerေတြဟာ စိတ္ခ်ခ်င္ရင္ Bondကလြဲလို့ တျခားဘာမွမရွိပါဘူး။ Bondကေတာ့ ကိုယ္Investလုပ္သမွ် အစိုးရက တာဝန္ယူတာကိုး။ ကိုယ့္မွာႏွစ္သန္းေတာင္မွမရွိတာ ငါနဲ့မဆိုင္ပါဘူးလို့ ထင္ေနသလားမသိဘူး။ မထင္ပါနဲ့ Bond Marketရဲ့ Ripple Effectဟာ လူတိုင္းနဲ့ ဆိုင္ပါတယ္ - at least Mortgage ownersေတြလို့ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

If you have a home loan in America, You better know 30yr bond yield

USကို ဥပမာေပးေျပာေပမယ့္ conceptဟာ တိုင္းျပည္တိုင္းအတြက္ အတူတူပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ အိမ္ဝယ္ရင္ ဘဏ္ကေခ်းတယ္မဟုတ္လား။ ဘဏ္က ေခ်းဖို့ပိုက္ဆံကို ဘယ္ကရသလည္း? ကြ်န္ေတာ္တို့ထားတဲ့ Saving depositေတြဟာ သူတို့ေခ်းသမွ် home loanေတြအတြက္ မလံုေလာက္ပါဘူး။ Residential Mortgage Backed Security (RMBS)ဆိုတာ ၾကားဘူးသလားေတာ့ မသိဘူး။ ဒါဟာ Lenderေတြက ကြ်န္ေတာ္တို့ mortgageေတြကို Securityတစ္ခုအေနနဲ့ Backingလုပ္ၿပီး Investorေတြကို ျပန္ေရာင္းတာပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ရဲ့ cashေတြ၊ အလုပ္ကရတဲ့ လခေတြေကာင္းေလ RMBSရဲ့ Credit Qualityေကာင္းေလေပါ့ေလ။ RMBSကို ဝယ္မယ့္သူဘက္က ၾကည့္ရင္ RMBSက ပံုမွန္ရရမယ့္အတိုး(ဟုတ္ပ ကြ်န္ေတာ္တို့ေပးတဲ့ အတိုးေတြပါ)ဟာ ပိုၿပီး စိတ္ခ်ရမယ့္ Treasury Bondထက္ ပိုမရရင္ ဘယ္သူက Investလုပ္မလည္း? Uncle Samဆီမွာပဲ Investသြားလုပ္မွာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ 30yr yieldတက္ရင္ US mortgage ownerေတြဟာ အတိုးပိုေပးရပါမယ္။ မဟုတ္ရင္ Marketရပ္သြားပါလိမ့္မယ္။ 30yr yieldေတြ တက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သြားၿပီး Fixedလုိက္မိရင္ ေသဖို့သာျပင္ထားေပေတာ့။ အခု US Federal Reserveက Dollarရိုက္ထုတ္ၿပီး US Treasuryေတြလုိက္ဝယ္မယ္ဆိုတာ အဓိကက အဲဒီ့အတြက္ပဲ။ Treasury Yieldေတြဟာ Credit Marketရဲ့ Benchmarkဆိုေတာ့ သူတို့လိုက္ဝယ္ရင္ Treasuryေစ်းတက္မယ္ - ဒီေတာ့ Yieldေတြက်မယ္ - ဒီေတာ့ Mortgageeေတြေပးရတဲ့ အတိုးေတြ က်သြားမယ္ေပါ့။ ကဲ ကိုယ္နဲ့မဆိုင္ဘူးလို့ ထင္ေသးလား?

ေရးေရးခ်င္းတုန္းကေတာ့ တစ္Postထဲနဲ့ ျပတ္မယ္ထင္တာ၊ အခုထိ လိုရင္းကို မေရာက္ႏိုင္ေသးဘူး။ အပိုင္း(၂)မွာ Traderတစ္ေယာက္အေနနဲ့ Treasury Yieldေတြကို ဘယ္လိုအသံုးခ်ရမလည္း ေျပာျပပါမယ္။ ေအာက္မွာ 30yr yield chartကို ျပထားပါတယ္။

Happy Investing!