16 October 2009

အသက္ေျခာက္ဆယ္ = ၆၆%


ျမန္မာျပည္မွာကေတာ့ အသက္ေျခာက္ဆယ္ဝန္းက်င္မွာ ဆံုးပါးသြားရင္ ေသေပ်ာ္ပါၿပီ ထင္တတ္ၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း အစကေတာ့ အဲဒီ့လိုပဲထင္တယ္။ CIA fact bookကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ Male Life Expectancyက ၆၁.၁၇ႏွစ္ နဲ့ Female Life Expectancyက ၆၅.၇၄ႏွစ္လို့ ဆိုတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း အသက္ရွည္တဲ့လူေတြ ေတာ္ေတာ္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူဦးေရနဲ့ အခ်ိဳးခ်လိုက္ရင္ တိုးတက္တဲ့ တုိင္းျပည္ကအခ်ိဳးေတြကိုေတာ့ မွီမယ္မထင္ဘူး။

ဒီတိုင္းျပည္ေတြမွာၾကေတာ့ အသက္ေျခာက္ဆယ္ဟာ ဘဝရဲ့ သံုးပံုႏွစ္ပံုပဲရွိပါေသးတယ္။ Senior Citizens အမ်ားစုဟာ အသက္၈၀နဲ့ ၉၀ၾကားအထိ သာမန္က်န္းမာရင္ ေအးေဆးေလးပဲ ေရာက္သြားမယ္။ Retirementကေတာ့ ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုမွာ အသက္၆၀ဆိုရင္ ယူေလ့ရွိၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ့ အသက္ ၆၅-၇၀အထိ အလုပ္ကို Part-timeဆက္လုပ္ေနတဲ့သူေတြလည္း ရွိေတာ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ကေတာ့ ေနာက္အက်ဆံုး အသက္၆၀ဆိုရင္ Retireယူမယ္လို့ တြက္သင့္ပါတယ္ (What's the point if you can't rest after age 60?)

အသက္ရွည္တာလည္းေကာင္းတယ္။ Retirementယူႏိုင္တာလည္းေကာင္းတယ္။ မေကာင္းႏိုင္တာက ကိုယ့္ရဲ့ Retirement Plan နဲ့ Money။ အလုပ္ကမလုပ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ Asset (သို့) ပိုက္ဆံ(ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ရွိရင္ ပိုေကာင္းတယ္)က မေလာက္ငွရင္၊ သားသမီးေတြက မၾကည့္ႏိုင္ရင္ (သို့) ဘာသားသမီးမွ မရွိရင္၊ ေသသြားတာကမွ ပိုေကာင္းဦးမယ္။ ကိုယ့္သားသမီးေတြဟာလည္း သူတို့ႀကီးလာရင္ သူတို့ဘာသာ အိမ္ေထာင္နဲ့ Mortgageနဲ့ လံုးလယ္ခ်ာလယ္ လိုက္ေနၾကဖို့က ေသခ်ာသေလာက္ပဲ။  ဒီေတာ့ သူတို့ကို အားကိုးဖို့ Planကို Retirement Plan ထဲက ဖယ္ထားလိုက္ပါ။
...

တခ်ိဳ့ကေတာ့ တြက္ထားတယ္။ ဟာ အစိုးရက ေစာင့္ေရွာက္မွာပါ ဆိုၿပီး။ အစိုးရPensionဟာ ဒီမွာေတာ့ Criteria မ်ိဳးစံုနဲ့ တြက္ခ်က္ၿပီး ေပးပါတယ္။ ရွင္းျပရင္ စာမ်က္ႏွာေတာင္ မေလာက္လို့ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္သာ ဒီမွာ သြားၾကည့္ပါ http://www.centrelink.gov.au/internet/internet.nsf/payments/age_pension.htmAussie မဟုတ္တဲ့သူေတြလည္း ကိုယ့္တိုင္းျပည္က Pension Eligibilitiesကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ထားသင့္တယ္။ ဒါမ်ိဳးက်ေတာ့ ျမန္မာျပည္က ရွင္းတယ္။ ဘာမွကို တြက္ေနစရာမလိုဘူး :) ေသခ်ာတာက အစိုးရဟာ Income Test, Asset Testေတြ မ်ိဳးစံုစိစစ္ၿပီးမွ မသထာေရစာ ေပးလိမ့္မယ္။ ေနာက္အႏွစ္သံုးဆယ္ေလာက္မွာ လူေတြဟာ ပိုက်န္းမာလာၿပီး ပိုအသက္ရွည္လာၾကတာနဲ့အမွ် အစိုးရအေပၚက်လာမယ့္ Social Security Burdenဟာ ပိုႀကီးလာမွာပါ။ ဒီေတာ့ ပိုရဖို့ေတာ့ မေမွ်ာ္နဲ့၊ အိတ္မစိုက္ရရင္ ကံေကာင္း။ ဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ Personally အစိုးရကို ေမ့ကိုထားတယ္။

Big Corporationsေတြမွာ လုပ္ေနတဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ ငါ့ရဲ့ Prestigious Companyႀကီးရဲ့ Retirement Packageဟာ ငါ့ကို ေစာင့္ေရွာက္သြားမွာပါလို့ ထင္ခ်င္ထင္မယ္။ ဒီမွာေတာ့ Compulsory Superannuation (Singaporeမွာ Saving Fund၊ အေမရိကားမွာ 401kလို့ ေခၚပါတယ္)ကို ကုမၸဏီေတြက ထပ္ေဆာင္းၿပီး လခ၇ဲ့ ၉%ေပးရတယ္။ ဒါဟာ ဥပေဒပါ။ ကိုယ့္အလုပ္ရွင္က ေကာင္းရင္ေကာင္းသလို ၉%ထက္ပိုရတာေတြလည္း ရွိတတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာက အမ်ားစုဟာ ကိုယ့္ရဲ့ retirement savingကို အသက္၆၀ေရာက္တဲ့အထိ ထိလို့မရဘူး။ Managed Fund or Mutual Fundအစရွိတာေတြကပဲ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္ေနၾကလိမ့္မယ္။ မနက္ကပဲ ေရဒီယိုမွာ ၾကားလိုက္တယ္။ အေမရိကားမွာ Average 401kေတြဟာ ၂၄%ေလာက္ Crisis ေၾကာင့္ လံုးပါးပါးသြားတယ္တဲ့။ ဒီမွာလည္း သိပ္မထူးပါဘူး။ ၁၅ကေန ၂၀%ေလာက္ေတာ့ ထိေနၾကတာပဲ။ ဒီေတာ့ ကိုယ့္ရဲ့ retirement savingsေတြကိုလည္း အျမဲတမ္း Blue Skyျဖစ္ေနမယ္လို့ မထင္တာက ပိုေကာင္းပါတယ္။

တကယ့္ ျပႆနာက ကိုယ္က ဝင္ေငြမရွိ(သို့)မရွိသေလာက္ နည္းသြားမယ့္အခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ကေန သံုးဆယ္ေလာက္အထိ ဆက္ေနမွာပါပဲ။ ေအာက္မွာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနတစ္ခုကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီဇယားမွာ Average Aussieတစ္ေယာက္ရဲ့ ဝင္ေငြဟာ ၅၅၀၀၀လို့ စတြက္ထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားမွာ အေျခစက်ခါစ ျမန္မာအမ်ားစုဟာလည္း အသက္သံုးဆယ္ဝန္းက်င္ေတြမို့လို့ အႏွစ္၃၀စာ Projectionလုပ္ထားတယ္။ Saving Fund/Superannuationရဲ့ Rateေတာ့ ၉%ပါ။  CPIကို ၃%တြက္ထားပါတယ္။ ဒီဇယားကို Hypothetical Exampleလို့ပဲ ယူၿပီးကိုယ့္ဘာသာ စိတ္ၾကိဳက္Adjustလုပ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။

Year
Pay
CPI

Retr. Saving at 9% of pay
1
$55,000.00
3.00%

$4,950.00
2
$56,650.00
3.00%

$5,098.50
3
$58,349.50
3.00%

$5,251.46
4
$60,099.99
3.00%

$5,409.00
5
$61,902.98
3.00%

$5,571.27
6
$63,760.07
3.00%

$5,738.41
7
$65,672.88
3.00%

$5,910.56
8
$67,643.06
3.00%

$6,087.88
9
$69,672.35
3.00%

$6,270.51
10
$71,762.53
3.00%

$6,458.63
11
$73,915.40
3.00%

$6,652.39
12
$76,132.86
3.00%

$6,851.96
13
$78,416.85
3.00%

$7,057.52
14
$80,769.35
3.00%

$7,269.24
15
$83,192.43
3.00%

$7,487.32
16
$85,688.21
3.00%

$7,711.94
17
$88,258.85
3.00%

$7,943.30
18
$90,906.62
3.00%

$8,181.60
19
$93,633.82
3.00%

$8,427.04
20
$96,442.83
3.00%

$8,679.85
21
$99,336.12
3.00%

$8,940.25
22
$102,316.20
3.00%

$9,208.46
23
$105,385.69
3.00%

$9,484.71
24
$108,547.26
3.00%

$9,769.25
25
$111,803.68
3.00%

$10,062.33
26
$115,157.79
3.00%

$10,364.20
27
$118,612.52
3.00%

$10,675.13
28
$122,170.90
3.00%

$10,995.38
29
$125,836.02
3.00%

$11,325.24
30
$129,611.10
3.00%

$11,665.00

$2,616,647.86


$235,498.31





Government (20%)
$523,329.57



Mortgage + Bills (60%)
$1,569,988.72



What's left for you
$523,329.57



Your retirement savings
$235,498.31



Total retirement fund
$758,827.88



For Next 30 yr
$25,294.26
per year


For Next 30 yr
$2,107.86
per month



ျခြင္းခ်က္ကေတာ့ အိမ္ရွိရင္ ကိုယ့္အိမ္ဟာ ေစ်းတက္လာမွာျဖစ္လို့၊ အသက္ၾကီးမွ Downsizeလုပ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေငြထပ္ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ Mortgageနဲ့ Billsေတြႏွစ္ခုေပါင္းကိုမွ ၆၀%ေပးထားတာကိုလည္း သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ကေလးမ်ားရင္မ်ားသလို၊ ကိုယ့္Life Styleက စရိတ္မ်ားရင္မ်ားသလို အဲဒါထက္ပိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမွာ Professionalေတြရဲ့ Averageလခဟာ Year 1 Pay ထက္ေတာ့ မ်ားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ကေတာ့ Average Aussieတစ္ေယာက္ဟာ ေနာက္အႏွစ္သံုးဆယ္မွာ ေနာက္ထပ္အႏွစ္သံုးဆယ္အတြက္ တစ္လကို ေငြ၂၀၀၀ကေန ၃၀၀၀ၾကားနဲ့ ေတာ္ေတာ္ Struggle လုပ္ရမယ္လို့ ထင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ Definitely and Seriously၊ Retirementအတြက္ အခုကတည္းက ျပင္ဆင္ထားၾကပါလို့ တိုက္တြန္းပါတယ္။

14 October 2009

တန္ရာတန္ဖိုး

ကိုယ္ဝယ္ခ်င္တဲ့ ကုမၸဏီဟာ ဘယ္ေလာက္တန္ဖိုးရွိသလည္း Investorတိုင္းသိသင့္ပါတယ္။ ကိုယ္က အဲဒီ့တန္ဖိုးအေပၚမွာ ဘယ္ႏွစ္ဆအလိုက္ေပးေနရလည္းကိုလည္း သိသင့္တယ္။ အဲဒီ့Ratioကို Price-to-Book (P/B) ratioလို့ ေခၚတယ္။

ပထမဦးဆံုး ဘယ္လိုတြက္လည္း ၾကည့္ရေအာင္။ Formulaက

              Common/Ordinary Stock Price
P/B = ------------------------------------
                        NTA per share

မေျပာရေသးတာက NTA။ NTAဆိုတာ Net Tangible Assetကို ဆိုလိုပါတယ္။ NTAကို ေသခ်ာနားလည္ဖို့ Assetနဲ့ Liabilityပိုင္းေတာ့ နည္းနည္းသိဖို့လိုတယ္။ Accounting အေျခခံရွိထားတဲ့သူဆိုရင္ Assetနဲ့ Liabilityဆိုတာေတြကို နားလည္ၿပီးသားျဖစ္လိမ့္မယ္။ Assetဆိုတာ ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္တာ၊ ရစရာရွိတာ၊ ကိုယ့္အတြက္ Income Generatingျဖစ္ေနတဲ့ အရာေတြကို ေခၚတယ္။ Liabilityကေတာ့ ကိုယ္ကသူမ်ားကို ေပးရမယ့္အရာ၊ ကိုယ့္အိပ္ထဲကပါသြားမယ့္ ယိုေပါက္ေတြကို ေခၚပါတယ္။
...

ကုမၸဏီတစ္ခုရဲ့ Assetနဲ့ Liabilityေတြကို သိဖို့ Balance Sheetကို သိရမယ္။ Public Companyေတြဟာ သူတို့ရဲ့ Balance Sheetနဲ့ Profit & Loss(P&L) Statementေတြကို Publicကို ေဖာ္ျပဖို့ တာဝန္ရွိတယ္။ တခ်ိဳ့တိုင္းျပည္ေတြမွာ Balance Sheetကို Statement of Financial Positionလို့ေခၚၿပီး၊ Profit & Lossကိုေတာ့ Statement of Financial Performanceလို့လည္းေခၚတတ္ပါတယ္။ P&Lဟာ ကုမၸဏီရဲ့ တစ္ႏွစ္တာအတြင္း ဝင္ေငြနဲ့ စရိတ္ေတြကို အဓိကထား ေဖာ္ျပၿပီး၊ Balance Sheetကေတာ့ ကုမၸဏီရဲ့ လက္ရွိတန္ဖိုးကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။

NTAရဲ့ Formulaကေတာ့

NTA = Total Assets - Intangible Assets - Preferred Stocks Value - Total Liabilities

Total Assetကေတာ့ ရွင္းတယ္။ Intangible Assetဆိုတာ ဘာမ်ိဳးေတြလည္းဆိုေတာ့ Intellectual Property၊ Trade Mark၊ Copyright၊ Brand name၊ Goodwill အစရွိတာေတြကို ေခၚတယ္။ ထုနဲ့ထည္နဲ့ မရွိတဲ့ဟာေတြ၊ Abstractေတြေပါ့။ Preferred Stock ကေတာ့ အခုရွင္းျပရင္ ပို႐ွုပ္ကုန္လိမ့္မယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ VIP type Stockအမ်ိဳးအစားတစ္ခုလို့ပဲ မွတ္ထားလိုက္ပါ။ Preferred Stock Holderေတြဟာ ပိုၿပီးPriority ရွိတယ္။ သူတို့ေစ်းဟာလည္း တစ္မ်ိဳးသက္သက္ပါ။ ေန့တဓူဝ အမ်ားစုဝယ္ေရာင္းေနၾကတာေတြကို Common type(သို့)Ordinary type Stockလို့ေခၚတယ္။ ဒီေတာ့ Total Assetထဲက သူ့ကိုလည္း ဖယ္ထုတ္ဖို့လိုမယ္။ Total Liabilitiesကလည္း မခက္ပါဘူး။ အေၾကြးမွန္သမွ်နဲ့ ေပးစရာက်န္တဲ့ Taxတို့ဘာတို့ အစရွိသျဖင့္ေပါ့။

NTA per share ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ NTAကို No. of Common/Ordinary Sharesနဲ့ စားလိုက္ရင္ NTA / share ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့မွ Ordinary share priceကို NTA/Shareနဲ့စားမယ္ဆိုရင္ P/Bကို ရပါလိမ့္မယ္။

အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ Accounting Jargonေတြကို တစ္မ်က္ႏွာထဲေပၚမွာ Exampleနဲ့ၾကည့္ခ်င္ရင္ http://finance.yahoo.com/q/bs?s=JPM&annual ကိုသြားပါ။ JPMorgan Chaseကို exampleအေနနဲ့ သံုးသြားပါမယ္။ Yahoo Balance Sheetက NTAကို ေအာက္ဆံုးမွာ ေတြ့ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ့ NTAဟာ Preferred Stockကို ထည့္ေပါင္းထားတာ ေတြ့ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ့ကေတာ့ Ordinary NTAပိုစစ္ေအာင္ Preferred Stock 31.9 billionကို ဖယ္ပစ္ပါမယ္။

အခုေတာ့ လြယ္ေအာင္ သူReady တြက္ေပးထားတာေတြကို ခဏၾကည့္ရေအာင္။ ဘယ္ဘက္ျခမ္းက Menuလို Linkေတြမွာ Key Statisticsဆိုတာ Company sub-headingေအာက္မွာေတြ့လိမ့္မယ္။ ေရြးလိုက္ပါ။ Price/Book ratioဟာ အေပၚပိုင္းေလးမွာပဲ ေတြ့ႏိုင္ပါတယ္။ ၁.၂၃ဆိုတာတကယ္တမ္းေတာ့ ပိုမ်ားႏိုင္တယ္။ ဘာလို့လည္းဆိုေတာ့ Preferred Stockကို ဖယ္လိုက္ရင္ ပိုင္းေျခပိုနည္းသြားမွာမို့ပါ။

ထံုးစံအတိုင္း P/B ratioကို ဘယ္လိုTranslateလုပ္ရမလည္း သိဖို့လိုတယ္။ P/B = 1ဟာ ကိုယ္ေပးရတဲ့ေစ်းနဲ့ ကုမၸဏီကိုသာ အခုထုခြဲေရာင္းခ်(သို့)ဖ်က္သိမ္းရင္ တန္ဖိုးအျဖတ္ခံရမယ့္ေစ်း တူႏိုင္တယ္လို့ဆိုလိုတယ္။ တစ္ထက္ၾကီးရင္ေတာ့ ကုိယ္ကေစ်းပိုေပးရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ပစၥည္းေတြရဲ့တန္ဖိုးဟာ ေပါက္ေစ်းနဲ့ အျမဲUpdateအလုပ္မခံရတတ္တာေၾကာင့္ တစ္ထက္ၾကီးမယ့္ P/Bေတြကို Generallyေတြ့တတ္တာ မဆန္းပါဘူး။

တစ္ထက္ငယ္ရင္ေတာ့ Undervalueျဖစ္ေနတယ္လို့ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တန္ၿပီေပါ့။ တန္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ Takeover Bidရတတ္ပါတယ္။ Generally ပိုႀကီးတဲ့ ၿပိဳင္ဘက္ေတြဆီက ျဖစ္တတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ Takeover သတင္းထြက္လာရင္ အဝယ္ခံရမယ့္ ကုမၸဏီေစ်းဟာ ေဆာင့္တက္သြားတတ္ပါတယ္။ P/B ratioကို ျမွင့္တဲ့သေဘာပါ။

P/Bကို Takeoverအလုပ္ခံရႏုိင္လားဆိုၿပီး ေလ့လာတာထက္ မနက္ျဖန္ဒီကုမၸဏီပ်က္ရင္ ငါအတြက္ ဘယ္ေလာက္က်န္မလည္းသိတာေကာင္းပါတယ္။ P/Bက သိပ္မ်ားေနရင္ ကုမၸဏီပ်က္တဲ့အခါ ကိုယ့္အတြက္ ဘာမွမက်န္ဖို့ Chanceေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။

စကားမစပ္ Michael Douglas Oscarနဲ့ Golden Globeရခဲ့တဲ့ 1987က ရုပ္ရွင္ Wall St ဆိုတာ ၾကည့္ၾကည့္ပါ။ အဲဒီထဲမွာ P/Eေတြ၊ P/Bေတြကို ဘယ္လို Corporate Raiderေတြ အသံုးခ်လည္းဆိုတာ ပါပါတယ္။

Happy Investing!

12 October 2009

Investment Psychology 101

ၿပီးခဲ့တဲ့ Postေတြမွာ Fundamental Analysisနဲ့ ပတ္သက္တာေတြ ေရးထားလို့ အခုနည္းနည္း Topicေျပာင္းလိုက္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီTopicဟာ အေရးအႀကီးဆံုးထဲမွာ ပါပါတယ္။

Investmentကို Seriouslyလုပ္မယ္ဆိုရင္ 3 M လိုပါတယ္။ အဲဒီ့ 3Mကေတာ့ Mindset, Methodsနဲ့ Managementပါ။ ဘာRatio ညာRatioအစရွိတာေတြဟာ Methodsပိုင္းမွာပါတယ္။ ဒါေတြသိရံုနဲ့ Investorေကာင္းျဖစ္မလာႏိုင္ဘူး။ Investorတကယ္ျဖစ္ခ်င္ရင္ 3Mကိုႏိုင္နင္းရပါမယ္။ ဒီPostကေတာ့ Mindsetအပိုင္းထဲ ဝင္သြားလိမ့္မယ္။

ပထမဆံုးသိရမွာက လူအမ်ားစုဟာ Investingကို Get Rich Quick Schemeလို့ထင္တတ္တယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ You got to be really a financial genius. ဒီေတာ့ ပိုၿပီးRealisticျဖစ္ႏိုင္တာကို ေျပာရရင္ အခုထလုပ္ အခုထခ်မ္းသာဖို့ မေျမာ္လင့္ပါနဲ့။ Investingဟာ အခ်ိန္ယူရပါတယ္။ ယုန္နဲ့လိပ္ပံုျပင္ဟာ ဥပမာေကာင္းတစ္ခုပါပဲ။
...

ဒုတိယက ကြ်န္ေတာ္/ကြ်န္မမွာ ဘာမွ Financial အေတြ့အႀကံဳမရွိဘူးဆိုတာပါ။ စမလုပ္သ၍ ဘာအေတြ့အႀကံဳမွ ရလာမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒီေတာ့ ျမန္မာစကားပံုတစ္ခုကို မွီေျပာရရင္ - လက္သည္ႀကီးပဲ အားကိုးလို့ေတာ့မရ၊ ကိုယ္တိုင္ကလည္း နည္းနည္းေတာ့ညွစ္ရမယ္ :)။ ျဖည္းျဖည္းေလ့လာ၊ ျဖည္းျဖည္းApplyလုပ္သြားရင္ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ့အမွ် Self-Confidence ပိုရွိလာပါလိမ့္မယ္။

တတိယတစ္ခုကေတာ့ Reasonတစ္ေသာင္းလို့ဆိုခ်င္တယ္။ Top Reasons ေတြကို ေအာက္မွာေရးထားပါတယ္။

အခ်ိန္မရေသးလို့
မရေသးရင္ လုပ္ယူရပါမယ္။ Sacrificeလုပ္သင့္တာေတြလုပ္ၿပီး ကိုယ့္Educationအတြက္ အခ်ိန္ရေအာင္ ေဖာက္ယူရပါမယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလည္းကေတာ့ ကိုယ့္Lifestyleနဲ့ကိုယ္မို့လို့ ကြ်န္ေတာ္လည္း မေျပာတတ္ဘူး။ အဲ TVၾကည့္လြန္းရင္၊ Facebookလြန္းရင္၊ Clubသြားလြန္းရင္၊ အိပ္လြန္းရင္ နည္းနည္းေတာ့ေလွ်ာ့လို့ေတာ့ ေျပာခ်င္တယ္။

ပိုက္ဆံမရွိဘူး
ဒါကေတာ့ ဂ်ာေအးသူ့အေမရိုက္မယ့္ ျပႆနာ။ ပိုက္ဆံမရွိေတာ့ Investမလုပ္၊ Investမလုပ္ေတာ့ ရွိသင့္သေလာက္မရွိ။ ပိုက္ဆံမရွိေသးရင္ အရင္ဆံုး Spendingေလ်ွာ့ၿပီး Savingပိုလုပ္ပါ။ Investingဟာ ေငြငါးေထာင္ကေန တစ္ေသာင္းေလာက္ကေနစရင္ ေကာင္းေကာင္းလုပ္လို့ရပါတယ္။ ႏွစ္ေထာင္ေလာက္ကစလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သိပ္မလူးလြန့္သာဘူးလို့ ေျပာခ်င္တယ္။ ငါးေထာင္ေလာက္ေတာ့ အနည္းဆံုးရေအာင္စုပါ။

အေၾကြးခ်ည္းပဲ
သိပ္မညည္းပါနဲ့။ ကြ်န္ေတာ္အပါအဝင္ Western Economyထြန္းကားတဲ့ တိုင္းၿပည္တိုင္းကလူေတြဟာ အေၾကြးနဲ့ကင္းလို့ မရပါဘူး။ အေၾကြးဆိုတာမရွိရင္ ခ်မ္းသာလာမွာေတာင္မဟုတ္ဘူးလို့ ေျပာခ်င္တယ္။ အေၾကြးမွာ Personal Debt နဲ့ Investment Debtဆိုၿပီး ေယဘုယ်ႏွစ္မ်ိဳးခြဲႏိုင္ပါတယ္။ ကုိယ္က Personalကို ေလ်ာ့ခ်ၿပီး Investment Debtဘက္ကပိုမ်ားေအာင္ လုပ္ဖို့ပဲလိုပါတယ္။ Credit Cardအေႀကြးေတြမ်ားေနရင္ ျမန္ျမန္ျပန္ဆပ္လိုက္ပါ။ အေႀကြးတကာထဲမွာ သူအဆိုးဆံုးပဲ။ Investmentကြ်မ္းက်င္လာရင္ ဘယ္အေႀကြးကကိုယ့္အတြက္ ေကာင္းမလည္း သိလာပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ Loanေတြအေႀကာင္း ေရးပါဦးမယ္။

Isn't Investing same as Gambling
မွန္သင့္သေလာက္မွန္ပါတယ္။ ကိုယ့္မွာ 3Mထဲက ဘာMမွ မရွိရင္ ၁၀၀%မွန္ပါတယ္။ Every Investmentမွာ Riskရွိပါတယ္။ ကိုယ္က Riskကို Analyseလုပ္တတ္ဖို့၊ ထင္သလိုျဖစ္မလာရင္ Manageလုပ္ႏိုင္ဖို့ 3Mလိုပါတယ္။ Investmentဆိုရင္ အျမဲတမ္းRiskကို တဲြျမင္ပါ။ ဘာRiskမွ သည္းညည္းမခံႏုိင္ရင္ေတာ့ ဘဏ္တိုးစားတာ ပိုေကာင္းပါတယ္။

It takes a Genius to become rich
ဒါကေတာ့ Absolutely Rubbishပါ။ ေတာ္႐ံုAverage IQနဲ့ ဘယ္သူမဆို Investorျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Reasonable Objectiveေလးေတာ့ ရွိဖို့လုိပါတယ္။ အခုမွစလုပ္ရင္ ေနာက္ေျခာက္လမွာ 1 Billion $ေတာ့မွန္းလို့ ဘယ္ရမလဲ။ တကယ္ Financiallyေအာင္ျမင္ေနတဲ့သူေတြဟာ Common Senseရွိၿပီး Self-disciplineေကာင္းတဲ့သူေတြပါ၊ အမ်ားစုဟာ Geniusေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သာမန္လူေတြထက္ နည္းနည္းေတာ့ Braveပိုျဖစ္ဖုိ့လိုမယ္။

အိမ္ကမိန္းမ၊ ေယာကၤ်ားကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ လုပ္မွာမဟုတ္
ဒါကေတာ့ နည္းနည္းခက္လိမ့္မယ္။ Plainၾကီးေတာ့ ကိုယ္နားလည္သလို သူကလုိက္နားလည္လိမ့္မယ္လို့ မေမ်ွာ္လင့္ပါနဲ့။ ကိုယ့္Spouse/Partnerကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း Educateလုပ္သြားဖို့လို့ပါတယ္။ ကိုယ့္ဘက္က သူယံုၾကည္ေအာင္ အခ်ိန္အတိုင္းအတာတခုအတြင္း နည္းနည္းေတာ့ သက္ေသျပဖို့လည္းလိုလိမ့္မယ္။ Singleသမားဆိုရင္ေတာ့ Investလုပ္ဖို့ ဒီ့ထက္ေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ ဘဝမွာ မရွိဘူးလို့ေျပာခ်င္တယ္။ ဝင္ေငြေကာင္းတဲ့လူဆိုရင္ ပိုေတာင္မွန္ေသးတယ္။

အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ Reasonေတြ ကိုယ္နဲ့ဘယ္ေလာက္ ပတ္သက္ေနလည္း မညာတမ္းစမ္းစစ္ၾကည့္ပါ။ Investingမွာ Conceptေတြဟာ ေတြးရလြယ္ကူသေလာက္ လိုက္လုပ္ရခက္ပါတယ္။ အခ်ိန္တန္ရင္ ပိုနားလည္လာပါလိမ့္မယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကိုယ့္Mindsetေလးကို နည္းနည္းစီ စေျပာင္းၾကည့္ပါ။ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း ေန့တိုင္းကိုယ့္ရဲ့ Mindsetကို တိုးတက္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနဆဲပါပဲ။ ဒီPostမွာ Robert Kiyosaki နဲ့ Dr. Alexander Elderတို့ရဲ့ Materialအခ်ိဳ့ကို Referenceလုပ္ပါတယ္။

Happy Investing!