ျမန္မာျပည္မွာကေတာ့ အသက္ေျခာက္ဆယ္ဝန္းက်င္မွာ ဆံုးပါးသြားရင္ ေသေပ်ာ္ပါၿပီ ထင္တတ္ၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း အစကေတာ့ အဲဒီ့လိုပဲထင္တယ္။ CIA fact bookကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ Male Life Expectancyက ၆၁.၁၇ႏွစ္ နဲ့ Female Life Expectancyက ၆၅.၇၄ႏွစ္လို့ ဆိုတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း အသက္ရွည္တဲ့လူေတြ ေတာ္ေတာ္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူဦးေရနဲ့ အခ်ိဳးခ်လိုက္ရင္ တိုးတက္တဲ့ တုိင္းျပည္ကအခ်ိဳးေတြကိုေတာ့ မွီမယ္မထင္ဘူး။
ဒီတိုင္းျပည္ေတြမွာၾကေတာ့ အသက္ေျခာက္ဆယ္ဟာ ဘဝရဲ့ သံုးပံုႏွစ္ပံုပဲရွိပါေသးတယ္။ Senior Citizens အမ်ားစုဟာ အသက္၈၀နဲ့ ၉၀ၾကားအထိ သာမန္က်န္းမာရင္ ေအးေဆးေလးပဲ ေရာက္သြားမယ္။ Retirementကေတာ့ ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုမွာ အသက္၆၀ဆိုရင္ ယူေလ့ရွိၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ့ အသက္ ၆၅-၇၀အထိ အလုပ္ကို Part-timeဆက္လုပ္ေနတဲ့သူေတြလည္း ရွိေတာ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ကေတာ့ ေနာက္အက်ဆံုး အသက္၆၀ဆိုရင္ Retireယူမယ္လို့ တြက္သင့္ပါတယ္ (What's the point if you can't rest after age 60?)။
အသက္ရွည္တာလည္းေကာင္းတယ္။ Retirementယူႏိုင္တာလည္းေကာင္းတယ္။ မေကာင္းႏိုင္တာက ကိုယ့္ရဲ့ Retirement Plan နဲ့ Money။ အလုပ္ကမလုပ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ Asset (သို့) ပိုက္ဆံ(ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ရွိရင္ ပိုေကာင္းတယ္)က မေလာက္ငွရင္၊ သားသမီးေတြက မၾကည့္ႏိုင္ရင္ (သို့) ဘာသားသမီးမွ မရွိရင္၊ ေသသြားတာကမွ ပိုေကာင္းဦးမယ္။ ကိုယ့္သားသမီးေတြဟာလည္း သူတို့ႀကီးလာရင္ သူတို့ဘာသာ အိမ္ေထာင္နဲ့ Mortgageနဲ့ လံုးလယ္ခ်ာလယ္ လိုက္ေနၾကဖို့က ေသခ်ာသေလာက္ပဲ။ ဒီေတာ့ သူတို့ကို အားကိုးဖို့ Planကို Retirement Plan ထဲက ဖယ္ထားလိုက္ပါ။
...
တခ်ိဳ့ကေတာ့ တြက္ထားတယ္။ ဟာ အစိုးရက ေစာင့္ေရွာက္မွာပါ ဆိုၿပီး။ အစိုးရPensionဟာ ဒီမွာေတာ့ Criteria မ်ိဳးစံုနဲ့ တြက္ခ်က္ၿပီး ေပးပါတယ္။ ရွင္းျပရင္ စာမ်က္ႏွာေတာင္ မေလာက္လို့ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္သာ ဒီမွာ သြားၾကည့္ပါ http://www.centrelink.gov.au/internet/internet.nsf/payments/age_pension.htm။ Aussie မဟုတ္တဲ့သူေတြလည္း ကိုယ့္တိုင္းျပည္က Pension Eligibilitiesကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ထားသင့္တယ္။ ဒါမ်ိဳးက်ေတာ့ ျမန္မာျပည္က ရွင္းတယ္။ ဘာမွကို တြက္ေနစရာမလိုဘူး :) ေသခ်ာတာက အစိုးရဟာ Income Test, Asset Testေတြ မ်ိဳးစံုစိစစ္ၿပီးမွ မသထာေရစာ ေပးလိမ့္မယ္။ ေနာက္အႏွစ္သံုးဆယ္ေလာက္မွာ လူေတြဟာ ပိုက်န္းမာလာၿပီး ပိုအသက္ရွည္လာၾကတာနဲ့အမွ် အစိုးရအေပၚက်လာမယ့္ Social Security Burdenဟာ ပိုႀကီးလာမွာပါ။ ဒီေတာ့ ပိုရဖို့ေတာ့ မေမွ်ာ္နဲ့၊ အိတ္မစိုက္ရရင္ ကံေကာင္း။ ဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ Personally အစိုးရကို ေမ့ကိုထားတယ္။
Big Corporationsေတြမွာ လုပ္ေနတဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ ငါ့ရဲ့ Prestigious Companyႀကီးရဲ့ Retirement Packageဟာ ငါ့ကို ေစာင့္ေရွာက္သြားမွာပါလို့ ထင္ခ်င္ထင္မယ္။ ဒီမွာေတာ့ Compulsory Superannuation (Singaporeမွာ Saving Fund၊ အေမရိကားမွာ 401kလို့ ေခၚပါတယ္)ကို ကုမၸဏီေတြက ထပ္ေဆာင္းၿပီး လခ၇ဲ့ ၉%ေပးရတယ္။ ဒါဟာ ဥပေဒပါ။ ကိုယ့္အလုပ္ရွင္က ေကာင္းရင္ေကာင္းသလို ၉%ထက္ပိုရတာေတြလည္း ရွိတတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာက အမ်ားစုဟာ ကိုယ့္ရဲ့ retirement savingကို အသက္၆၀ေရာက္တဲ့အထိ ထိလို့မရဘူး။ Managed Fund or Mutual Fundအစရွိတာေတြကပဲ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္ေနၾကလိမ့္မယ္။ မနက္ကပဲ ေရဒီယိုမွာ ၾကားလိုက္တယ္။ အေမရိကားမွာ Average 401kေတြဟာ ၂၄%ေလာက္ Crisis ေၾကာင့္ လံုးပါးပါးသြားတယ္တဲ့။ ဒီမွာလည္း သိပ္မထူးပါဘူး။ ၁၅ကေန ၂၀%ေလာက္ေတာ့ ထိေနၾကတာပဲ။ ဒီေတာ့ ကိုယ့္ရဲ့ retirement savingsေတြကိုလည္း အျမဲတမ္း Blue Skyျဖစ္ေနမယ္လို့ မထင္တာက ပိုေကာင္းပါတယ္။
တကယ့္ ျပႆနာက ကိုယ္က ဝင္ေငြမရွိ(သို့)မရွိသေလာက္ နည္းသြားမယ့္အခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ကေန သံုးဆယ္ေလာက္အထိ ဆက္ေနမွာပါပဲ။ ေအာက္မွာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနတစ္ခုကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီဇယားမွာ Average Aussieတစ္ေယာက္ရဲ့ ဝင္ေငြဟာ ၅၅၀၀၀လို့ စတြက္ထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားမွာ အေျခစက်ခါစ ျမန္မာအမ်ားစုဟာလည္း အသက္သံုးဆယ္ဝန္းက်င္ေတြမို့လို့ အႏွစ္၃၀စာ Projectionလုပ္ထားတယ္။ Saving Fund/Superannuationရဲ့ Rateေတာ့ ၉%ပါ။ CPIကို ၃%တြက္ထားပါတယ္။ ဒီဇယားကို Hypothetical Exampleလို့ပဲ ယူၿပီးကိုယ့္ဘာသာ စိတ္ၾကိဳက္Adjustလုပ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
Year | Pay | CPI | Retr. Saving at 9% of pay | |
1 | $55,000.00 | 3.00% | $4,950.00 | |
2 | $56,650.00 | 3.00% | $5,098.50 | |
3 | $58,349.50 | 3.00% | $5,251.46 | |
4 | $60,099.99 | 3.00% | $5,409.00 | |
5 | $61,902.98 | 3.00% | $5,571.27 | |
6 | $63,760.07 | 3.00% | $5,738.41 | |
7 | $65,672.88 | 3.00% | $5,910.56 | |
8 | $67,643.06 | 3.00% | $6,087.88 | |
9 | $69,672.35 | 3.00% | $6,270.51 | |
10 | $71,762.53 | 3.00% | $6,458.63 | |
11 | $73,915.40 | 3.00% | $6,652.39 | |
12 | $76,132.86 | 3.00% | $6,851.96 | |
13 | $78,416.85 | 3.00% | $7,057.52 | |
14 | $80,769.35 | 3.00% | $7,269.24 | |
15 | $83,192.43 | 3.00% | $7,487.32 | |
16 | $85,688.21 | 3.00% | $7,711.94 | |
17 | $88,258.85 | 3.00% | $7,943.30 | |
18 | $90,906.62 | 3.00% | $8,181.60 | |
19 | $93,633.82 | 3.00% | $8,427.04 | |
20 | $96,442.83 | 3.00% | $8,679.85 | |
21 | $99,336.12 | 3.00% | $8,940.25 | |
22 | $102,316.20 | 3.00% | $9,208.46 | |
23 | $105,385.69 | 3.00% | $9,484.71 | |
24 | $108,547.26 | 3.00% | $9,769.25 | |
25 | $111,803.68 | 3.00% | $10,062.33 | |
26 | $115,157.79 | 3.00% | $10,364.20 | |
27 | $118,612.52 | 3.00% | $10,675.13 | |
28 | $122,170.90 | 3.00% | $10,995.38 | |
29 | $125,836.02 | 3.00% | $11,325.24 | |
30 | $129,611.10 | 3.00% | $11,665.00 | |
$2,616,647.86 | $235,498.31 | |||
Government (20%) | $523,329.57 | |||
Mortgage + Bills (60%) | $1,569,988.72 | |||
What's left for you | $523,329.57 | |||
Your retirement savings | $235,498.31 | |||
Total retirement fund | $758,827.88 | |||
For Next 30 yr | $25,294.26 | per year | ||
For Next 30 yr | $2,107.86 | per month |
ျခြင္းခ်က္ကေတာ့ အိမ္ရွိရင္ ကိုယ့္အိမ္ဟာ ေစ်းတက္လာမွာျဖစ္လို့၊ အသက္ၾကီးမွ Downsizeလုပ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေငြထပ္ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ Mortgageနဲ့ Billsေတြႏွစ္ခုေပါင္းကိုမွ ၆၀%ေပးထားတာကိုလည္း သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ကေလးမ်ားရင္မ်ားသလို၊ ကိုယ့္Life Styleက စရိတ္မ်ားရင္မ်ားသလို အဲဒါထက္ပိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမွာ Professionalေတြရဲ့ Averageလခဟာ Year 1 Pay ထက္ေတာ့ မ်ားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ကေတာ့ Average Aussieတစ္ေယာက္ဟာ ေနာက္အႏွစ္သံုးဆယ္မွာ ေနာက္ထပ္အႏွစ္သံုးဆယ္အတြက္ တစ္လကို ေငြ၂၀၀၀ကေန ၃၀၀၀ၾကားနဲ့ ေတာ္ေတာ္ Struggle လုပ္ရမယ္လို့ ထင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ Definitely and Seriously၊ Retirementအတြက္ အခုကတည္းက ျပင္ဆင္ထားၾကပါလို့ တိုက္တြန္းပါတယ္။
