တန္ရာတန္ဖိုး

ကိုယ္ဝယ္ခ်င္တဲ့ ကုမၸဏီဟာ ဘယ္ေလာက္တန္ဖိုးရွိသလည္း Investorတိုင္းသိသင့္ပါတယ္။ ကိုယ္က အဲဒီ့တန္ဖိုးအေပၚမွာ ဘယ္ႏွစ္ဆအလိုက္ေပးေနရလည္းကိုလည္း သိသင့္တယ္။ အဲဒီ့Ratioကို Price-to-Book (P/B) ratioလို့ ေခၚတယ္။

ပထမဦးဆံုး ဘယ္လိုတြက္လည္း ၾကည့္ရေအာင္။ Formulaက

              Common/Ordinary Stock Price
P/B = ------------------------------------
                        NTA per share

မေျပာရေသးတာက NTA။ NTAဆိုတာ Net Tangible Assetကို ဆိုလိုပါတယ္။ NTAကို ေသခ်ာနားလည္ဖို့ Assetနဲ့ Liabilityပိုင္းေတာ့ နည္းနည္းသိဖို့လိုတယ္။ Accounting အေျခခံရွိထားတဲ့သူဆိုရင္ Assetနဲ့ Liabilityဆိုတာေတြကို နားလည္ၿပီးသားျဖစ္လိမ့္မယ္။ Assetဆိုတာ ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္တာ၊ ရစရာရွိတာ၊ ကိုယ့္အတြက္ Income Generatingျဖစ္ေနတဲ့ အရာေတြကို ေခၚတယ္။ Liabilityကေတာ့ ကိုယ္ကသူမ်ားကို ေပးရမယ့္အရာ၊ ကိုယ့္အိပ္ထဲကပါသြားမယ့္ ယိုေပါက္ေတြကို ေခၚပါတယ္။

...

ကုမၸဏီတစ္ခုရဲ့ Assetနဲ့ Liabilityေတြကို သိဖို့ Balance Sheetကို သိရမယ္။ Public Companyေတြဟာ သူတို့ရဲ့ Balance Sheetနဲ့ Profit & Loss(P&L) Statementေတြကို Publicကို ေဖာ္ျပဖို့ တာဝန္ရွိတယ္။ တခ်ိဳ့တိုင္းျပည္ေတြမွာ Balance Sheetကို Statement of Financial Positionလို့ေခၚၿပီး၊ Profit & Lossကိုေတာ့ Statement of Financial Performanceလို့လည္းေခၚတတ္ပါတယ္။ P&Lဟာ ကုမၸဏီရဲ့ တစ္ႏွစ္တာအတြင္း ဝင္ေငြနဲ့ စရိတ္ေတြကို အဓိကထား ေဖာ္ျပၿပီး၊ Balance Sheetကေတာ့ ကုမၸဏီရဲ့ လက္ရွိတန္ဖိုးကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။

NTAရဲ့ Formulaကေတာ့

NTA = Total Assets - Intangible Assets - Preferred Stocks Value - Total Liabilities

Total Assetကေတာ့ ရွင္းတယ္။ Intangible Assetဆိုတာ ဘာမ်ိဳးေတြလည္းဆိုေတာ့ Intellectual Property၊ Trade Mark၊ Copyright၊ Brand name၊ Goodwill အစရွိတာေတြကို ေခၚတယ္။ ထုနဲ့ထည္နဲ့ မရွိတဲ့ဟာေတြ၊ Abstractေတြေပါ့။ Preferred Stock ကေတာ့ အခုရွင္းျပရင္ ပို႐ွုပ္ကုန္လိမ့္မယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ VIP type Stockအမ်ိဳးအစားတစ္ခုလို့ပဲ မွတ္ထားလိုက္ပါ။ Preferred Stock Holderေတြဟာ ပိုၿပီးPriority ရွိတယ္။ သူတို့ေစ်းဟာလည္း တစ္မ်ိဳးသက္သက္ပါ။ ေန့တဓူဝ အမ်ားစုဝယ္ေရာင္းေနၾကတာေတြကို Common type(သို့)Ordinary type Stockလို့ေခၚတယ္။ ဒီေတာ့ Total Assetထဲက သူ့ကိုလည္း ဖယ္ထုတ္ဖို့လိုမယ္။ Total Liabilitiesကလည္း မခက္ပါဘူး။ အေၾကြးမွန္သမွ်နဲ့ ေပးစရာက်န္တဲ့ Taxတို့ဘာတို့ အစရွိသျဖင့္ေပါ့။

NTA per share ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ NTAကို No. of Common/Ordinary Sharesနဲ့ စားလိုက္ရင္ NTA / share ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့မွ Ordinary share priceကို NTA/Shareနဲ့စားမယ္ဆိုရင္ P/Bကို ရပါလိမ့္မယ္။

အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ Accounting Jargonေတြကို တစ္မ်က္ႏွာထဲေပၚမွာ Exampleနဲ့ၾကည့္ခ်င္ရင္ http://finance.yahoo.com/q/bs?s=JPM&annual ကိုသြားပါ။ JPMorgan Chaseကို exampleအေနနဲ့ သံုးသြားပါမယ္။ Yahoo Balance Sheetက NTAကို ေအာက္ဆံုးမွာ ေတြ့ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ့ NTAဟာ Preferred Stockကို ထည့္ေပါင္းထားတာ ေတြ့ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ့ကေတာ့ Ordinary NTAပိုစစ္ေအာင္ Preferred Stock 31.9 billionကို ဖယ္ပစ္ပါမယ္။

အခုေတာ့ လြယ္ေအာင္ သူReady တြက္ေပးထားတာေတြကို ခဏၾကည့္ရေအာင္။ ဘယ္ဘက္ျခမ္းက Menuလို Linkေတြမွာ Key Statisticsဆိုတာ Company sub-headingေအာက္မွာေတြ့လိမ့္မယ္။ ေရြးလိုက္ပါ။ Price/Book ratioဟာ အေပၚပိုင္းေလးမွာပဲ ေတြ့ႏိုင္ပါတယ္။ ၁.၂၃ဆိုတာတကယ္တမ္းေတာ့ ပိုမ်ားႏိုင္တယ္။ ဘာလို့လည္းဆိုေတာ့ Preferred Stockကို ဖယ္လိုက္ရင္ ပိုင္းေျခပိုနည္းသြားမွာမို့ပါ။

ထံုးစံအတိုင္း P/B ratioကို ဘယ္လိုTranslateလုပ္ရမလည္း သိဖို့လိုတယ္။ P/B = 1ဟာ ကိုယ္ေပးရတဲ့ေစ်းနဲ့ ကုမၸဏီကိုသာ အခုထုခြဲေရာင္းခ်(သို့)ဖ်က္သိမ္းရင္ တန္ဖိုးအျဖတ္ခံရမယ့္ေစ်း တူႏိုင္တယ္လို့ဆိုလိုတယ္။ တစ္ထက္ၾကီးရင္ေတာ့ ကုိယ္ကေစ်းပိုေပးရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ပစၥည္းေတြရဲ့တန္ဖိုးဟာ ေပါက္ေစ်းနဲ့ အျမဲUpdateအလုပ္မခံရတတ္တာေၾကာင့္ တစ္ထက္ၾကီးမယ့္ P/Bေတြကို Generallyေတြ့တတ္တာ မဆန္းပါဘူး။

တစ္ထက္ငယ္ရင္ေတာ့ Undervalueျဖစ္ေနတယ္လို့ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တန္ၿပီေပါ့။ တန္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ Takeover Bidရတတ္ပါတယ္။ Generally ပိုႀကီးတဲ့ ၿပိဳင္ဘက္ေတြဆီက ျဖစ္တတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ Takeover သတင္းထြက္လာရင္ အဝယ္ခံရမယ့္ ကုမၸဏီေစ်းဟာ ေဆာင့္တက္သြားတတ္ပါတယ္။ P/B ratioကို ျမွင့္တဲ့သေဘာပါ။

P/Bကို Takeoverအလုပ္ခံရႏုိင္လားဆိုၿပီး ေလ့လာတာထက္ မနက္ျဖန္ဒီကုမၸဏီပ်က္ရင္ ငါအတြက္ ဘယ္ေလာက္က်န္မလည္းသိတာေကာင္းပါတယ္။ P/Bက သိပ္မ်ားေနရင္ ကုမၸဏီပ်က္တဲ့အခါ ကိုယ့္အတြက္ ဘာမွမက်န္ဖို့ Chanceေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။

စကားမစပ္ Michael Douglas Oscarနဲ့ Golden Globeရခဲ့တဲ့ 1987က ရုပ္ရွင္ Wall St ဆိုတာ ၾကည့္ၾကည့္ပါ။ အဲဒီထဲမွာ P/Eေတြ၊ P/Bေတြကို ဘယ္လို Corporate Raiderေတြ အသံုးခ်လည္းဆိုတာ ပါပါတယ္။

Happy Investing!