ကြ်န္ေတာ္စၿပီး tradingလုပ္တံုးက စနစ္ဆိုတာမရွိဘုူး။ နည္းနည္းပါးပါးေလ့လာၿပီး ဒီလိုပဲဝင္လုပ္လိုက္တာပဲ။ အစပိုင္းမွာ ျမတ္တာေတြရွိသလို၊ ရွုံးတာေတြလည္း ရွိတာေပါ့။ အစပိုင္းမွာ အျမတ္က ထင္သေလာက္ သိပ္မက်န္ဘူး။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေသခ်ာျပန္ၿပီး Analyseလုပ္ၾကည့္ေတာ့ Methodပိုင္းမွာ ဒီေလာက္အားနည္းတာ မေတြ့ရဘူး။ Methodပိုင္းက စာဖတ္ႏိုင္ရင္၊ Softwareနဲ့ Data ရွိရင္ရတယ္။ အရွုံးဆိုတာမရွိ(၁)မွာ ေရးခဲ့သလိုပဲ Traderေတြအားလံုး ဒီMethodေတြသိရဲ့သားနဲ့ တစ္ေယာက္နဲ့တစ္ေယာက္ ဘာလို့ဒီေလာက္ Money making ability ေတြကြာေနရသလည္းဆိုတဲ့ Topicဟာ ကြ်န္ေတာ့္ကို ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္က သေဘာက်တဲ့ ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္အေၾကာင္းကိုပဲ တခ်ိန္လံုးေတြးေနမိသလိုု ဖမ္းစားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေအာက္မွာေရးထားတာေတြဟာ ႏွစ္နဲ့ခ်ီၿပီးမွ သိလာရတဲ့၊ လုပ္လာႏိုင္တဲ့ Knowledgeေတြပါ။ ဒါေတြကို Applyလုပ္ႏိုင္ရင္ Professional traderျဖစ္ဖို့နီးစပ္လာပါလိမ့္မယ္။
Fact No. 1
Methodေတြ ကြ်မ္းက်င္တာနဲ့ Professional Traderမျဖစ္ပါဘူး။ စာအုပ္ဆယ္ဒါဇင္သြားဖတ္ၿပီး Marketထဲဝင္လာခဲ့၊ ရွုံးေစရမယ္။ Money Management Skillကို Developမလုပ္သေရြ့ ႀကိဳက္သေလာက္ျမတ္၊ Marketထဲကို ျပန္ပါသြားေစရမယ္။ အထူးသျဖင့္ အခုလိုေခတ္ထဲမွာ Government/Central Bank interventionေတြ အရမ္းမ်ားပါတယ္။ ဟိုးတေန့ကပဲၾကည့္၊ Tradeတစ္ခုဝင္ခါရွိေသး Kim Jongက ထေဆာ္လို့ အျမန္လိုက္ပိတ္ရတယ္။ Market Correctionျဖစ္ေတာ့မယ္ထင္တဲ့အခ်ိန္မွာ US Fed Chairman Ben Bernankeက ပိုက္ဆံေတြ ရိုက္ထုတ္မယ္ဆိုေတာ့ Marketဟာ မက်ေတာ့ဘူး။ ဒါမ်ိဳးေတြေပါ့။ အဓိကေျပာခ်င္တာက ၾကိဳက္သေလာက္ Analyseလုပ္၊ ကိုယ့္ရဲ့Tradeဟာ ခြက္ခြက္လန္ေအာင္ ရွုံးႏိုင္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ See the catch word here? "ခြက္ခြက္လန္" ဆိုတာမျဖစ္ဖို့ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ခင္ဗ်ားေကာ ျဖစ္ဘူးလားဆိုရင္ ဂုဏ္ယူစြာေျပာရမွာပဲ - ျဖစ္ဘူးတာေပါ့၊ လန္ေနတာပဲ :) Professional Traderေတြမွာ small managed lossesေတြပဲရွိတယ္၊ ခြက္ခြက္လန္ေအာင္ ရွုံးတယ္ဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ဒီလိုျဖစ္ေအာင္ Good Money Management Skillေတြ လိုပါတယ္။
Fact No. 2
Amateur Traderေတြဟာ Marketထဲဝင္လာလာခ်င္း Big Profitေတြလုပ္ဖို့ ဝင္လာၾကတာပါ။ Professionalေတြကေတာ့ ေန့တိုင္း Big Lossesေတြမျဖစ္ဖို့ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။ Professionalေတြဟာ Lossေတြကို ေကာင္းေကာင္းManageလုပ္ရင္ Profitဟာ Autoျဖစ္လာမယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ေပမယ့္ Amateurေတြကေတာ့ အရွုံးဆိုတဲ့စကား မၾကားလို - ျမန္မာလိုယူရင္ေတာ့ နမိတ္မရွိဘူးေပါ့။ Dr. Alexander Elderေျပာဘုူးတဲ့စကားရွိတယ္ - "A fool and his money can throw one hell of a party"တဲ့။ Marketထဲကို Profitဆိုတာပဲေတြးၿပီး ဝင္လာတဲ့သူဟာ အဲဒီ့စကားအတိုင္းပါပဲ။ Marketထဲမွာ Foolမျဖစ္ေအာင္ နည္းလမ္းတစ္ခုပဲရွိတယ္။ Seriously, တစ္ခုပဲရွိတယ္။ Manage your losses and have a good money management discipline.
One example of good money management - R-multiple system
Dr. Van Tharpရဲ့ R-multiple management systemဟာ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတဲ့ money managementတစ္ခုပါ။ ကြ်န္ေတာ္ကုိယ္တိုင္သံုးပါတယ္။ R-multiple systemမွာ Rဆိုတာ Riskကိုေျပာတာပါ။ Traderတစ္ေယာက္ဟာ Tradeတစ္ခုမဝင္ခင္ ဘယ္ေလာက္အရွုံးခံႏိုင္မလည္းဆိုတာ တခါတည္းႀကိဳၿပီး Defineလုပ္ရပါမယ္။ အမ်ားအားၿဖင့္ Tradeတစ္ခုအတြက္ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ ပိုက္ဆံရဲ့ ၂%ကေန ၅%ေလာက္ပဲ အရွုံးခံသင့္ပါတယ္။ ၂%-၅%ဆိုတာ Marketထဲကို အပါခံႏိုင္တဲ့ Amountကိုေျပာတာပါ။ Tradeတစ္ခုရဲ့ total costမဟုတ္ပါဘူး။ တကယ့္Professionalေတြအတြက္ ၂%ဆိုတာေတာင္ လြန္လွၿပီ၊ ဒါေပမယ့္ ပိုက္ဆံနည္းနည္းနဲ့စတဲ့ လူတစ္ေယာက္အတြက္က်ေတာ့လည္း ၂%က Practicalမျဖစ္ျပန္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္၂%-၅%လို့ေျပာတာပါ။
Rဘက္ကို ျပန္သြားရရင္ Traderတစ္ေယာက္ဟာ R amountရွုံးတာနဲ့ cut lossလုပ္ဖို့Ready ျဖစ္ေနဖို့လိုသလို R amountရဲ့ multipleတစ္ခုမွာ Profit takingလုပ္ဖို့လည္း determineျဖစ္ရပါမယ္။ ဥပမာ 2R or 3R amountေပါ့။ Rဟာ $200ဆိုရင္ 2Rဟာ $400ကို ဆိုလိုတာပါ။ R-multipleနဲ့ တြဲၿပီးလုပ္ရမွာက ကိုယ့္ရဲ့ Trading systemပါ။ Trading systemဆိုတာ Entry, Exit rulesေတြကို Technical, Fundamentalေတြ ေပါင္းစပ္ၿပီး generateလုပ္တာကို ေခၚတာပါပဲ။ ဥပမာ MACD crossoverျဖစ္ရင္ ဝယ္မယ္/ေရာင္းမယ္၊ trend line brekoutျဖစ္ရင္ေတာ့ ဝယ္မယ္/ေရာင္းမယ္ အစရွိသျဖင့္ေပါ့ေလ။ ကြ်န္ေတာ္ေျပာသလိုပဲ No system is perfect but there has to be some probability of success of your trading system. ဥပမာ ကိုယ့္systemဟာ ၆၀%ေတာ့ မွန္တယ္၊ ၇၀%ေတာ့မွန္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳးပါ။ ေအာက္က Tableေလးကို ၾကည့္ၾကည့္ပါ။
# | Invest | Capital | Risk or R | Win/Lose | Reward Multiplier |
1 | 2000 | 10000 | 200 | L | 2 |
2 | 2000 | 9800 | 200 | L | 2 |
3 | 2000 | 9600 | 200 | L | 2 |
4 | 2000 | 9400 | 200 | L | 2 |
5 | 2000 | 9200 | 200 | L | 2 |
6 | 2000 | 9000 | 200 | W | 2 |
7 | 2000 | 9400 | 200 | W | 2 |
8 | 2000 | 9800 | 200 | W | 2 |
9 | 2000 | 10200 | 200 | W | 2 |
10 | 2000 | 10600 | 200 | W | 2 |
NET |
| 11000 |
|
|
|
ဒီTableထဲက Figureေတြဟာ ဖတ္ရလြယ္ေအာင္ လုပ္ထားတာပါ။ Totalပိုက္ဆံ ၁ေသာင္းရွိတဲ့ Traderဟာ Tradeတစ္ခုစီကို ၂ေထာင္စီရင္းပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ့ရဲ့ Rဟာ ၂၀၀ပါ။ Totalပိုက္ဆံရဲ့ ၂%ေပါ့။ ဒါဟာ ကြ်န္ေတာ္ေျပာတဲ့ ၂-၅% rangeမွာ Conservative rangeပါ။ Reward multipleကေတာ့ 2Rပါ။ Riskယူတာရဲ့ ႏွစ္ဆရရင္ ေရာင္းမယ္ေပါ့။ Method(Technical, Fundamental)ပိုင္းက ဘယ္ေနရာကပါလဲဆိုေတာ့ Probabilityပိုင္းက ပါပါတယ္။ ဒီExampleမွာ ကြ်န္ေတာ္ဟာ 50%ပဲမွန္တဲ့ Systemကို သံုးျပထားပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္၊ ၅၀%ထဲပါ။ Marketထဲမွာ 90%ေလာက္မွန္မွ ပိုက္ဆံရွာႏုိင္လိမ့္မယ္လို့ ထင္ေနတယ္မဟုတ္လား။ ဒီExampleဟာ ၅၀%မွန္တဲ့ Systemပဲလိုတယ္။ ေခါင္းပန္းလွန္တဲ့ Probabilityထက္နည္းနည္းပဲ သာဖို့လိုမယ္။ ၅၀%ပဲမွန္တဲ့အတြက္ ဆယ္ခါTradeတဲ့အခါမွာ ၅ခါရွုံးၿပီး ၅ခါျမတ္ပါမယ္။ Keyက ရွံးတဲ့အခါမွာ R amountကိုရွံးၿပီး ျမတ္ရင္ 2Rျမတ္ရပါမယ္။
အဆံုးသတ္မွာ ၁၀၀၀အျမတ္က်န္ပါတယ္။ ၁၀% returnေပါ့။ ဒါဟာ ဘဏ္တိုးထက္ အသာေလးသာပါတယ္။ Traderဟာ weekly, fortnightly frequencyနဲ့ Tradeတယ္ဆိုရင္ အဲဒီ့periodတစ္ခုၿပီးတိုင္း ၁၀%က်န္ပါမယ္။ တစ္ပတ္ကို ၁၀%က်န္ရင္, တစ္လဆိုရင္ ၄၀%။ Summaryေျပာရရင္
- R ဟာကိုယ့္ရဲ့ total equity/cashေပၚမူတည္ပါတယ္။
- Tradeတစ္ခုဟာ R amountရွုံးေနၿပီဆိုရင္ cutရပါမယ္။
- R-multiple amountတစ္ခုျမတ္ေနၿပီဆိုရင္ profit takingလုပ္ရပါမယ္။
- Method - Technical, Fundamentalေတြဟာ Probability systemအေနနဲ့ပဲျမင္ရပါမယ္။ သူတို့ရဲ့ Success rateဟာ အနည္းဆံုး ၅၀%ရွိသင့္ပါတယ္။
- ဆက္တိုက္ရွုံးလာရင္ ကိုယ့္Methodဘာလိုေနလည္းဆိုတာ continually refineလုပ္သြားရပါမယ္။
Van Tharpရဲ့ R-multiple systemဟာ very simpleျဖစ္ေပမယ့္ ဒါဟာProfessionalေတြ Tradeတဲ့ နည္းစနစ္အတိုင္းပါပဲ။ Proေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္တစ္ရာေက်ာ္ကတည္းကေန အခု၂၁ရာစုအထိ ဒီနည္းနဲ့ပဲ Tradeၿပီး Financial Freedomကို ရခဲ့ၾကတာပါ။ အေပၚက exampleမွာ Tradeစုစုေပါင္း ၁၀ခုရွိပါတယ္။ ကိုယ္Riskယူတဲ့ Rက ၂၀၀, 10 tradeမွာ ျမတ္တာက ၁၀၀၀ဆိုေတာ့ total profitဟာ 5Rလို့ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ 5Rကို 10 tradeနဲ့စားရင္ 0.5Rဆိုၿပီး averageရပါမယ္။ အဲဒါကို Van Tharpက Trader's life expectancyလုိ့ ေခၚပါတယ္။ အဲဒီ့ Life expectancyဟာ အႏွုတ္ျပေနရင္ အခ်ိန္တန္ရင္ အရင္းျပဳတ္မွာပဲ။ အေပါင္းျပၿပီး တိုးတိုးလာသေရြ့ ကိုယ့္ရဲ့equityဟာလည္း တိုးလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Amateurေတြ ဘာလို့Marketထဲကေန Washed outျဖစ္ျဖစ္သြားသလည္း ကြ်န္ေတာ္ Exampleနဲ့ျပပါမယ္။ အေပၚက Tableကိုပဲ Riskကို 2Rယူၿပီး ျမတ္ရင္ R amountနဲ့ ျမန္ျမန္ေက်နပ္တတ္တယ္လို့ ေတြးလိုက္ပါ။ ဒီေတာ့ ရွုံးေနရင္ ၄၀၀အထိေစာင့္ၿပီး ျမတ္ရင္ေတာ့ ၂၀၀နဲ့ ေပ်ာ္တယ္ေပါ့။ ေနာက္ဆံုးပိတ္ ၁၀၀၀ရွုံုးပါမယ္။ -0.5R expectancy ျပပါတယ္။ Key pointက Amateurေတြဟာ ရွုံးရင္ ျပန္လာႏိုးHopeေလးနဲ့ 2R+အထိေစာင့္ၿပီး ျမတ္ရင္ေတာ့ R amountေလာက္အထိပဲ ေလာဘကို ထိန္းႏိုင္လို့ပါပဲ။
# | Invest | Capital | Risk or 2R | Win/Lose | Reward Multiplier |
1 | 2000 | 10000 | 400 | L | 0.5 |
2 | 2000 | 9600 | 400 | L | 0.5 |
3 | 2000 | 9200 | 400 | L | 0.5 |
4 | 2000 | 8800 | 400 | L | 0.5 |
5 | 2000 | 8400 | 400 | L | 0.5 |
6 | 2000 | 8000 | 400 | W | 0.5 |
7 | 2000 | 8200 | 400 | W | 0.5 |
8 | 2000 | 8400 | 400 | W | 0.5 |
9 | 2000 | 8600 | 400 | W | 0.5 |
10 | 2000 | 8800 | 400 | W | 0.5 |
NET |
| 9000 |
|
|
|
ဒါေတြအားလံုးကို အတိုခ်ဳပ္လိုက္ရင္ - "Cut your losses fast and Let your profit run". ဒီ R-multiple system ဥပမာကေန Tradeခ်င္းအတူတူ၊ Probability systemခ်င္းအတူတူေပမယ့္ Different money managementေၾကာင့္ traderႏွစ္ေယာက္ဟာ လူခ်င္းကြဲသြားတယ္ဆိုတာ အရွင္းႀကီးေတြ့ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီPostကေန အဲဒီ့ Conceptေလးရသြားရင္ Professional Traderျဖစ္ဖို့ နီးစပ္လာပါၿပီလို့။
It's too simple to convince people that this is the ONLY way to make money in the market!
PS : Van Tharpရဲ့ Trade Your Way to Financial Freedomဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို ဖတ္ဖို့တိုက္တြန္းပါတယ္။