29 November 2010

Psychology of Losing

Stock Tradingလုပ္တဲ့အခါ Beginnerေတြအတြက္ Stop-lossမလုပ္ႏိုင္တာဟာ အထူးအဆန္းေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဒီဘဝကို ျဖတ္သန္းခဲ့တာပါပဲ။ Paper Loss/Unrealised Lossျဖစ္ေနတဲ့အခါမွာ ပိုက္ဆံကေလး ကိုယ့္အိတ္ထဲကထြက္သြားႏိုင္တဲ့ Chanceကေန Stop-lossလုပ္လိုက္ရင္ Realisedတကယ္ျဖစ္သြားမွာကိုး။ ဒီPostမွာ Money Lossကို Perspectiveမ်ိဳးစံုကေန ပိုၿပီးPalatableျဖစ္ေစေအာင္ ေရးထားပါတယ္။ ေအာက္မွာေရးထားတာေတြ ဖတ္ၿပီး အရွုံးဒဏ္ပိုခံႏိုင္ၿပီဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္ေရးရက်ိဳးနပ္ပါမယ္။

Forget about $$$
အရွုံးကို ပိုၿပီးManageလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ေတြးသင့္တဲ့ရွုေထာင့္ကေတာ့ ပိုက္ဆံကို ပိုက္ဆံလို့မေတြးပါနဲ့။ Pointေတြလို့ေတြးပါ။ Casinoေတြမွာ Chipေလးေတြနဲ့ တကယ့္ပိုက္ဆံကို လဲေပးထားတာေတြ့တယ္မဟုတ္လား။ အဲဒါလူေတြကို ပိုၿပီးအရွုံးဒဏ္ခံႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားတာပါ။ ပိုက္ဆံကို ပိုက္ဆံလိုမျမင္ဘဲ ေရလိုသံုးပစ္လို့ ကြ်န္ေတာ္ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပိုက္ဆံကို ဘယ္ႏွေဒၚလာအစရွိသျဖင့္မတြက္ဘဲ၊ ဘယ္ႏွPointေတာ့ Downေနၿပီလို့ေတြးရင္ နည္းနည္းပိုသက္သာပါမယ္။

Casualty of War
စစ္ျဖစ္ရင္ စစ္သားတစ္ေယာက္ေတာ့ ေသမွာေသခ်ာတယ္။ ကံဆိုးရင္ Civillianေတြေတာင္ပါဦးမယ္။ ဒီIdeaကိုေတာ့ လက္ခံႏိုင္ၾကပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ Tradingလုပ္ရင္ေတာ့ အရွုံးမခံခ်င္ၾကဘူး - ယုတၱိရွိေသးရဲ့လား စဥ္းစားၾကည့္ပါဦး။

Remember how you learned riding a bike
စက္ဘီးစီးတတ္သူမ်ား စသင္ခါစက တဘိုင္းဘိုင္းနဲ့လဲခဲ့တာ မွတ္မိေသးရဲ့လား။ ျမန္မာျပည္မွာကေတာ့ သတၱိရွိၾကတယ္၊ သင္ခါစ ဘာအကာမွမပါဘူး။ Helmatလည္း မပါဘူး။ ေတာ္ေတာ္ေလး ၿပဲကြဲၿပီးမွ တဲ့တဲ့စီးႏိုင္တာ။ Tradingလုပ္တဲ့အခါမွာလည္း ဒီလိုပါပဲ။ စစခ်င္းမွာ Stop-lossဆိုတဲ့ Helmatပါရင္ လဲတဲ့ဒဏ္၊ ရွုံးတဲ့ဒဏ္ကို ပိုၿပီးခံႏိုင္ပါမယ္။ ေသခ်ာတာက လဲမွာပဲ။ လဲမွာေၾကာက္ရင္ စက္ဘီးမစီးတတ္သလို ရွံးမွာေၾကာက္ေနရင္ Traderဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္ဘူး။ Tradingစလုပ္လုပ္ခ်င္း Millionaireျဖစ္ခ်င္တဲ့သူဟာလည္း စက္ဘီးမွ မစီးတတ္ေသးဘူး၊ ေခါင္းေထာင္စီးခ်င္တဲ့သူလိုပါပဲ။

Learn from Beckham
Beckhamကိုဆိုရင္ လူတိုင္းက သူရဲ့ Twistေလးနဲ့ကန္တဲ့ Free kickကိုပဲ ဦးဆံုးေျပးျမင္ၾကတယ္။ သူရဲ့ တည့္တည့္ႀကီးလြဲသြားတဲ့ Penalty Goal Kickေတြေရာ သတိရၾကေသးရဲ့လား:) Beckhamနာမည္ႀကီးတာဟာ သူ့ရဲ့Personalityေကာင္းတာထက္ သူ့ရဲ့Achievementက သူ့ရဲ့Lossesေတြထက္ သာခဲ့လို့ပါ။ သူပါၿပီး ရွုံးတဲ့ပြဲေတြမွ အမ်ားႀကီး။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္တဲ့ပဲြအေရအတြက္ဟာ သူငယ္စဥ္ဘဝက ပိုမ်ားခဲ့လို့ပါပဲ။ ဆက္စပ္ေတြးလို့ရတာက Soccerဘယ္လိုၿပိဳင္သလည္းေရာ ၾကည့္ၾကည့္ပါဦး။ Round 1မွာ တစ္ပဲြရွုံးေပမယ့္ အုပ္စုတက္ဖို့ Chanceဟာ ရွိႏိုင္ပါေသးတယ္။ ေနာက္ဆံုးပိတ္ Totalအမွတ္နဲ့ Goalအေရအတြက္ကသာ အေရးႀကီးတာပါ။ First-halfမွာ ရွုံးေနရင္ေတာင္ စိတ္ဓါတ္မက်ရင္ Second-halfမွာ ျပန္ႏိုင္ႏိုင္ပါတယ္။ Beckhamလုိလူေတြ ဒူးေခါင္းေတာ္ေတာ္နာသြားရင္ ခဏနားတာလည္း အတုယူသင့္ပါတယ္။ Marketထဲမွာ ဆက္တိုက္ရွုံးပဲြဆက္လာရင္ ခဏ Take a breakလုပ္ၿပီး ကိုယ့္လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျပန္Analyseလုပ္သင့္ပါတယ္။

မမွားေသာေရွ့ေန...
ဒီစကားပံုလုိပဲ မရွုံးဘူးတဲ့ ေရွ့ေန၊ လူနာမေသဘူးတဲ့ ဆရာဝန္မရွိပါဘူး။ ရွိရင္လည္း ကုသိုလ္ကံ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေသးလို့ပဲျဖစ္လိမ့္မယ္။ တရားခံဘက္က Defenseေရွ့ေနဟာ ကိုယ့္အမွုသည္ လံုးဝလြတ္ရမယ္လို့ တြက္လို့မရပါဘူး။ ဆယ္ႏွစ္နဲ့ ႀကိဳးမိန့္ႏွစ္ခုပဲရွိတယ္ဆိုရင္ ပိုသက္သာမယ့္ ဆယ္ႏွစ္ကို ေရြးရမွာပါပဲ။ ေခါင္းမာေနရင္ ကိုယ့္အမွုသည္ ေသမွာပဲ။ ဆရာဝန္ဟာလည္း ပုတ္ေနတဲ့ေျခေထာက္ကို မျဖတ္လို့ လူနာေသမယ္ဆိုရင္ ျဖတ္ရမွာပဲ။ မျဖတ္ရင္.....? ဟုတ္ပ ေသမွာပဲ :)

On Sale
ဒါကေတာ့ မိန္းမေတြအႀကိဳက္။ Department Storeေတြ ေစ်းခ်ရင္ ေပ်ာ္ၾကတယ္မဟုတ္လား။ Further ဘယ္ေလာက္%offဆိုရင္ ပိုေတာင္ႀကိဳက္ေသး။ Traderဟာ Retailerတစ္ေယာက္လိုေတြးရပါမယ္။ ကိုယ့္ပစၥည္းေရာင္းမထြက္ရင္ ဆက္ကိုင္ထားၿပီး Further Reducedဆိုၿပီးခြက္ခြက္လန္ေအာင္ေရာင္းမလား? ေစာေစာ cut lossလုပ္ရမလားဆိုတာ Retailerေတြလိုပဲေတြးရပါမယ္။

It's only in your mind
ဒီေလာက္ဆိုရင္ Losingဟာ ထင္သေလာက္မဆိုးမွန္း၊ Tradingတစ္ခုထဲမွာပဲ special caseျဖစ္ေနတဲ့ အရာမဟုတ္မွန္း ပိုနားလည္သြားမွာပါ။ အရွုံးဆိုတာ ကုိယ့္mindsetထဲမွာပဲရွိပါတယ္။ အရွုံးကို အရမ္းအေရးေပးၿပီး လုပ္သင့္တာမလုပ္ရင္ ပိုဆိုးမယ္၊ အျမတ္အစြန္းရမယ့္ Tradeအသစ္ေတြကို လြတ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ Losing is only in your mind and you have to manage losses. Don't let losses manage you.

Happy Cutting Losses!

No comments:

Post a Comment